Praktisch onderzoek onderbouw Komen bij planten dezelfde enzymen voor als bij dieren? Inleiding Enzymen zijn nodig om in het lichaam scheikundige reacties te laten verlopen. We hebben ze bijvoorbeeld nodig om in ons darmkanaal stoffen met grote moleculen op te splitsen in kleinere moleculen. Dat is nodig omdat alleen de kleinere moleculen door de darmcellen opgenomen kunnen worden en weer afgegeven aan het bloed. In ons speeksel zit amylase. Dat enzym breekt zetmeel af. Zetmeel wordt gemaakt door planten. Die gebruiken het als reservevoedsel en slaan het op in bollen en knollen. Ook in zaden, het dient dan als reservevoedsel voor het kiemplantje, zodat dit kan groeien als er nog geen (groene) bladeren zijn. Onderzoek Voor dit onderzoek moet je zelf een methode bedenken. Maak daarvoor eerst een werkplan. Lees het stappenplan. Werk volgens de stappen die daar staan. Voor je aan dit onderzoek begint, moet je het volgende weten. Zetmeel kun je aantonen door er een beetje jodiumoplossing aan toe te voegen. Het zetmeel wordt dan paars/zwart. Probeer dit eerst uit door een klein beetje zetmeel op een schoteltje te doen en daar een paar druppels jodium aan toe te voegen. Doel Je gaat uitzoeken of de zaden van planten ook amylase bevatten. Werkwijze materiaal bruine bonen (of andere peulvruchten) amylase-oplossing speeksel 4 petrischaaltjes papier dat zetmeel bevat (of petrischaaltjes met een agar-zetmeel bodem) reageerbuisje pipet jodiumoplossing   methode Test met jodium of er zetmeel in het papier zit. Leg op maat geknipt papier in petrischaaltjes en maak de papiertjes vochtig. In plaats van het papier kunnen ook petrischaaltjes met agar-zetmeel bodem gebruikt worden. Zie Techniekkaart bovenbouw 3.1. Verzamel speeksel van jezelf op de volgende manier. Meet 10 ml water af, doe dit in een bekertje en neem het daarna in je mond. Houd het water een minuut in je mond, terwijl je een beetje "spoelt". Je speeksel lost dan op in het water. Voeg aan verschillende in petrischaaltjes toe: een aantal gehalveerde bruine bonen met de zaadlob naar beneden. druppels van het verzamelde speeksel. druppels van de amylase-oplossing. Dit is de controle. Voeg aan één schaaltje niets toe. Noteer op de deksels van de petrischaaltjes wat erin zit. Zet de schaaltjes minimaal één dag weg. Giet daarna de jodiumoplossing over de voedingsbodem. Resultaten Zet de resultaten (de kleur voor en na het toevoegen van de jodium) in een overzichtelijke tabel. Nabespreking Verwerk de volgende onderdelen (in volledige zinnen) in de nabespreking. Wat ben je nu te weten gekomen, wat is de conclusie van je onderzoek? Waar kun je dat uit opmaken? Waarom gebruikte je bij deze proef jodium? Waarom heb je aan één van de schaaltjes niets toegevoegd? Poster of verslag Poster: zie aanwijzingen techniekkaarten onderbouw 1.3 Verslag: zie aanwijzingen techniekkaarten onderbouw 1.1 Ideeën voor verder onderzoek Komen in zaden ook andere enzymen zoals eiwitsplitsende en/of vetsplitsende enzymen voor? Ontwerp daarvoor zelf een experiment.